İngiltere’de yayımlanan Financial Times gazetesi, Türkiye’deki orman yangınlarını değerlendirdi. Gazete, “Erdoğan, Türkiye’nin orman yangınlarına müdahale şekli nedeniyle baskı altında” başlıklı haberinde, “ülkenin iklim felaketlerine karşı hazırlıksız olmasının eleştirildiğini, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın felaket kurbanlarına çay dağıtılmasıyla dalga geçildiğini” yazdı.
Gazete, “Türk itfaiyeciler Akdeniz kıyıları boyunca alevlerle mücadele ederken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ülke tarihinin en kötü yangınları diye tanımladığı alevlere hükümetinin müdahalesi konusunda eleştirildiğini” kaydediyor.
Ayla Jean Yackley imzalı haberde, “Avrupa’nın bu yaz kuzeyde sellerden, Akdeniz’de sıcak hava dalgalarına aşırı hava olaylarıyla karşılaştığı, Türkiye’nin de kayıtlara geçen en yoğun yangınlardan darbe aldığı” belirtiliyor. söyleniyor.
Haberde sekiz kişinin öldüğü, alevler 40 bölgede yayılırken yüzlerce turistin tahliye edildiği, bir ormancılık yetkilisine göre Çarşamba öğlen saatleri itibarıyla yaklaşık 300 yangının söndürüldüğü, 13’ünün ise devam ettiği yazıyor.
Financial Times’ın haberinden bazı satırlar şöyle:
“Artan sıcaklıklar, düşük nem oranı ve saatteki hızı 50 kilometreyi bulan rüzgar müdahaleyi güçleştirse de, ülkenin yaz aylarındaki orman yangınlarına yeterli derecede hazırlanmamasına öfke artıyor. İşleyen bir ulusal filosunun olmaması Türkiye’yi, aralarında İspanya, Ukrayna ve Rusya’nın da bulunduğu ülkelerden özel uçakların gelmesini beklemek zorunda bıraktı. Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye göre uçaklarının su taşıma kapasitesinin düşük olması nedeniyle Ankara, Yunanistan’ın yardım önerisini reddetti”
‘Hiç uçak görmedim’
Gazete “13 bin hektar ormanın yandığı ve birçok noktada yangınların devam ettiği Marmaris’in muhalefet partili belediye başkanı” diye tanımladığı Mehmet Oktay’ın da “Hiç uçak görmedim. Coğrafi yapı nedeniyle karadan müdahale neredeyse imkansız. Dolayısıyla alevler doğal rotasında gidiyor. Böyle bir kayba net bir şekilde hazırlıklı değiliz” şeklindeki sözlerine de yer veriyor.
Financial Times, Marmaris ve yangınların etkilediği diğer yerlerin, “zaten koronavirüs seyahat yasakları yüzünden darbe alan turizm endüstrisinin en önemli güzergahları olduğunu” da vurguluyor.
Gazetedeki haber şöyle devam ediyor;
“Bilim insanları Türkiye’deki yangınların değişen iklimin neden olduğu aşırı hava olayları zincirinin bir parçası olduğunu söylüyor. Bu yaz alevler İtalya ve Yunanistan’a da zarar verdi. Temmuz sıcaklıklarının rekor derecelere çıktığı Finlandiya bile son yarım yüzyılın en kötü orman yangınlarıyla karşılaştı. Ancak Türkiye yine de Paris İklim Değişikliği Anlaşması’nı onaylamayı reddeden tek G20 ülkesi.”
Gazete HDP Antalya Milletvekili Saruhan Oluç’un “İklim değişikliği anlaşmalarını onaylamamak, hükümetin çevreyi korunacak değil, sömürülecek bir şey olarak görmesinin bir parçası. Uçak olmaması dahil, hazırlık eksikliği ve ihmal felaketin bu boyutlara gelmesinin suçlusu” şeklindeki sözlerine de yer veriyor.
‘Çay dağıtımıyla dalga geçildi’
Haberde görüşlerine başvurulan Carnegie Europe’dan Sinan Ülgen ise “Türkler arasında, hükümetin genel olarak daha iyi yaşam standartları sunma fonksiyonunu yerine getiremediği hissiyatı var. Anketler, çoğunluğun yakın gelecekte işlerin kötüleşeceğine inandığını gösteriyor” diyor.
Erdoğan’ın felaketten zarar gören yerleri ziyaretinde can kaybından duyduğu acıyı ifade ettiğini ve “vatandaşların yaralarını sarma” sözü verdiğini kaydeden Financial Times, kalabalıkların kendisini alkışladığını ancak felaket kurbanlarını bazı teselli etme girişimlerinin alayla karşılandığını belirtiyor.
“Bir videoda hip-hop sanatçısı Şehinşah’ın, konserine gelenlere bir ‘sürprizi’ olduğunu söyledikten sonra çay fırlattığı görülüyor. Sosyal medyada dolaşan bir başka videoda bir kadın, yoldan geçenlere çay kutuları atıp ‘Şimdi mutlu musunuz?’ diye soruyor. İktidar partisinin baş harfleriyle yapılan ‘AKParTea’ etiketi, Twitter’da trend oldu. ”
“Bu şakalar özellikle çarpıcı, çünkü Erdoğan’a yönelik eleştiriler çok yakından izleniyor. Savcılar geçen yıl Türkiye’de bir suç olan cumhurbaşkanına hakaretten yaklaşık 10 bin dava açtı. Ülgen, ‘Halk bu çay atma fikrini geçtiğimiz yıllarda da garip bulmuştu. Bu hükümet halkın nabzını tutmakta iyiydi. Şimdi bu özelliklerini kaybetmiş gibi görünüyorlar’ diyor.”
Financial Times, Erdoğan’ın İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un sosyal medyada paylaşılan bilgileri “sahte haber” diyerek reddettiğini ve Türkiye’nin mal kaybını karşılayacağı sözünü verdiğini söylüyor ve Twitter’da “Devletin bütün imkanlarını kullanarak orman yargınlarına karşı mücadelemizi sürdürüyoruz” dediğini hatırlatıyor.
‘Hükümetin sorunları çözemeyeceği duygusu güçleniyor’
Ancak gazete, yanan ve zarar görenyüzlerce evin yeniden inşa edileceği taahhütünün bile tepki aldığını belirtiyor.
“Geçen hafta alevler köyleri sardığı sırada TOKİ yeni köy evleri modellerini Twitter’da paylaştı. Yangında büyük darbe alan Gündoğmuş’ta, Belediye Başkanı Mehmet Özeren evlerini kaybedenlerin TOKİ’den düşük faizli krediler alabileceklerini söyledi, bir gazeteciye ‘Eski evi olan vatandaşlar, bunu söylemek belki doğru değil ama keşke bizim de evimiz yansaydı diyecekler’ dedi.”
Gazete son olarak KONDA Genel Müdürü Bekir Ağırdır’ın sözlerine yer veriyor;
“İnsanlar sorunların yönetilemediğini gördükçe, hükümete güven azalıyor. Türkiye kültür ve kimlik üzerinden kutuplaşmış halde ancak günlük sorunlar, pandemi, işsizlik, enflasyon, seller, yangınlar, o kadar ağır ki bu hükümetin bu sorunları çözemeyeceği duygusu güçleniyor.”