TCMB’nin toplam rezervleri ne kadar? Düşüşe geçmişti!

Toplam rezervler 2020 Şubat ayından Mayıs ortasına kadar 23 milyar dolar geriledikten sonra sınırlı artış eğilimine girmiş ancak bu artış da kalıcı olmamıştı.

TCMB’nin toplam rezervi 82.35 milyar dolara gerilediği 13 Kasım haftasından sonra ise düşüş eğilimi durdu. Rezerv düşüşündeki durma anı ekonomi yönetiminde değişim ile aynı anda gerçekleşti. Verilere göre 26 Şubat itibarıyla 40.8 milyar doları altın, 54.5 milyar doları bürt döviz rezervleri olmak üzere toplam rezervler 95.2 milyar dolar seviyesinde.

TCMB dün gerçekleştirdiği yatırımcı sunumunda “Rezervler istikrar kazandı ve (rezervlerde) ılımlı bir toparlanma başladı… Sıkı para politikası duruşu ve politika kredibilitesi kademeli rezerv birikimine katkı sağlayacak” dedi.

Türkiye TL’yi desteklemek adına 2019 ilk çeyrek sonundan 2020 Kasım ayında ekonomi yönetimde yaşanan değişme kadar büyük bölümü TCMB rezervlerinden milyarlarca dolar döviz arzı gerçekleştirdi. Bu arzı bankacıların 2019’dan beri 128 milyar dolar olarak hesaplıyor. TCMB’nin lokal bankalarla yaptığı swaplar nedeniyle rezervlerin kayıplarının tamamı toplam rezervlere düşüş olarak yansımıyor.

Son dönemde lokal bankalar ile yapılan swaplar düşüş gösterse de hala 40 milyar dolar civarında bulunuyor. Bu swaplar başta olmak üzere döviz rezervlerine sadece TCMB sahipliğindeki rezervler olarak bakıldığında tutar bankacılar tarafından yaklaşık eksi 50 milyar dolar olarak hesaplanıyor.

TCMB son dönemde rezervlerini artırmak istediğini ve bunu “şeffaf” “önceden açıklanmış bir plan dahilinde” ve “döviz alım ihaleleri yolu” ile yapacağını açıklıyor. TCMB ayrıca 2021’de reeskont kredilerinden kaynaklı 20 milyar dolar civarında rezerv birikimi de yapacak.

“DÖVİZ ALIM İHALELERİ YAPARAK REZERVLERİMİZİ ARTIRACAĞIZ”

TCMB Başkanı Ağbal Şubat başındaki Reuters söyleşisinde diğer ülke merkez bankaları ile swap anlaşmalarının önümüzdeki dönemde rezervleri artırma amacı ile kullanılmayacağını belirterek, “döviz alım ihaleleri yaparak rezervlerimizi artıracağız” demişti. Bu kapsamda piyasalar TCMB’nin döviz alımlarına başlaması için önemli bir gösterge olacağı için lokallerin döviz varlıklarını izliyor.

Bugün açıklanan veriler lokallerin döviz alımlarının durduğunu ancak dövizden TL’ye geçişin yani dedolarizasyonun henüz belirginleşmediğini gösteriyor. TCMB verilerine göre, lokallerin yabancı para mevduatları 2020 yılında yaklaşık 42 milyar dolar artıştan sonra 22 Ocak haftasında 236.1 milyar dolarla tarihi zirveyi görmüştü. Daha sonra sınırlı gerilemeler görülmüştü. Bu düşüşlere rağmen lokallerin yabancı para mevdutları 232 milyar dolarla rekor seviyelere oldukça yakın.

Yerleşikler geçen yıl uygulanan düşük faiz politikası nedeniyle TL’nin değer kaybedeceği beklentisiyle dövize vealtına yönelmişti. Geçen yılki 40 milyar doları aşan bu yönelimin 28 milyar dolarlık kısmı bireysellerden, 13 milyar dolarlık kısmı ise kurumsallardan gelmişti.

“128 MİLYAR DOLAR REZERVİNE NE OLDU”

Öte yandan rezervlerdeki hareketler son dönemde siyasi tartışmaların da odağında yer alıyor. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu “Merkez Bankası’nın 128 milyar dolar rezervine ne olduğunu, bu paranın kime verildiğini” bir süredir soruyor.

“REZERVLER YENİDEN REKOR SEVİYELERE VE ÜZERİNE ÇIKARACAK”

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ise Berat Albayrak döneminde TCMB rezervlerinde yaşanan düşüşü, “ödemeler dengesinde sıkıntı yaşamamak adına yapıldığı” söylemiyle savunurken, rezervleri yeniden rekor seviyelere ve üzerine çıkaracaklarını belirtiyor.

Kaynak: Reuters